سوربیتول چیست و چه خاصیتی دارد؟

این ماده حدود 60 درصد شیرین تر از شکر می باشد و حدود 35 درصد کالری ای کمتر نسبت به شکر در هر گرم دارد. اما مزیت های استفاده از سوربیتول به کالری اندک آن محدود نمی گردد.
در سال 1920 مطالعات عمده ای بر روی افراد دیابتیک و تاثیر سوربیتول بر روی قند خون این افراد مورد مطالعه قرار گرفت. مطالعات انجام گرفته در دو قسمت و بر روی سلامت دهان و قند خون مورد مطالعه قرار گرفت. همین امر موجب جایگزینی این ماده با شکر در بعضی محصولات غذایی شده است.

سوربیتول در محصولات بدون شکر مانند آدامس های جویدنی در برند های معتبری مانند اکسترا، اوربیت و تریدنت مورد استفاده قرار می گیرد. در شیرین سازی شربت های دارویی مانند شربت ضد سرفه از سوربیتول کمک می گیرند. کوکی ها و شکلات های بدون قند نیز حاوی سوربیتول به عنوان شیرین کننده می باشند.
از این محصول به عنوان شیرین کننده در انواع شکلات ها، آبنبات ها ، پاستیل ها و… نیز به وفور استفاده می شود.

الکل های شیرین در بعضی از افراد می توانند بسیار مفید باشند. این مواد به دلیل میزان کم کالری تولیدی توسط آن ها در افراد چاق موجب کاهش وزن می گردد. محصول فوق 60% شیرینی ساکارز را دارد و یک سوم کمتر از ساکارز کالری دارد بنابراین یک گزینه ایده آل برای تامین قند مورد نیاز بدن در افرادی محسوب می شود که قصد کاهش وزن دارند.نکته مهم این است که مصرف مقادیر بالای شیرین کننده های مصنوعی نظیر این ماده می تواند نتیجه عکس داده و باعث چاقی شود.

تاثیر بر دیابت:

به دلیل شاخص قند پایینی که در sorbitol وجود دارد، می توان آن را برای افراد دیابتیک مفید دانست. در برخی از مطالعات حیوانی که بر روی موش های آزمایشگاهی صورت گرفت نشان می دهد که این حیوانات پس از مصرف سوربیتول دچار کاهش وزن، کاهش سطح گلوکز خون و تحمل گلوکزی بالا شدند. که همین امر مصرف این ماده و مفید بودن آن در افراد دیابتیک را نیز تایید نمود.

سلامت دهان:

مطالعات نشان می دهد محصول مذکور سبب پوسیدگی دندان نمی گردد. وجود این ماده در محصولاتی مانند آدامس و جویدن آن موجب افزایش ترشح بزاق و جلوگیری از رشد باکتری ها در دهان می شود. همین امر موجب گردیده تا از الکل قند به جای شکر در این محصولات استفاده شود. از جمله الکل قند های پر مصرف در تهیه و ساخت آدامس ها می توان به زایلیتول و سوربیتول اشاره نمود. الکل قندهایی مانند زایلیتول و اریترول مانع از رشد باکتری های دهان که سبب پوسیدگی دندان ها می گردند می شود. با این که میزان مقاومت سوربیتول در برابر رشد باکتری ها به اندازه ی سایر الکل قند ها نمی باشد اما میزان پوسیدگی دندان در اثر مصرف این ماده نسبت به شکر بسیار اندک است. بنابراین طبق یافته های بالا سازمان غذا و داروی آمریکا FDA این محصول و سایر الکل قند ها را جز مواد مفید برای سلامتی دهان و دندان طبقه بندی می نماید.

سوربیتول در پزشکی:

در کاربری های پزشکی از سوربیتول به صورت مایع در تولید داروهای ضد یبوست استفاده می کنند. این ترکیب با رساندن آب به روده ی بزرگ و تحریک آن به عنوان یک عامل ضدیبوست عمل می کند و به خصوص برای افراد سالمند قابل استفاده است. هر چند مصرف آن بدون تجویز پزشک توصیه نمی شود. این ماده در بسیاری از میوه های خشک مانند آلو و کشمش وجود دارد و از این جهت استفاده از مواد خشکبار به هنگام پیدا کردن یک چنین مشکلات گوارشی توصیه می شود. از ترکیب فوق همچنین در محیط کشت باکتری مورد استفاده قرار می گیرد. از دیگر کاربردهای دارویی این ترکیب می توان به تولید کپسول های ژله ای دارو برای ذخیره دوزهای مجاز دارو مایع استفاده کرد.خواص شیرین کنندگی آن باعث میشود تا از این ترکیب به عنوان شیرین کننده کم کالری، به خصوص در محلول های دارویی استفاده شود.

خاصیت ضد یبوست:

همانطور که در بالا نیز ذکر شد سوربیتول می تواند با رساندن آب به روده ها ، به عنوان یک ملین عمل نماید. ملین ها می توانند در فرد ایجاد عادت نمایند در نتیجه مصرف آن ها باید با توجه به نظر پزشک مصرف گردد.

سوربیتول برای پوست

یکی از خواص بسیار مهم سوربیتول حفظ رطوبت و ملین بودن آن است و همین امر باعث شده است که از آن در تولید داروهای ضد یبوست ، مواد آرایشی بهداشتی و مراقبت شخصی به صورت گسترده ای استفاده شود.
سوربیتول به کار گرفته شده در محصولات مراقبت شخصی ، وظیفه حفظ رطوبت پوست و جلوگیری از خشکی پوست را بر عهده دارد که به خوبی آن را انجام می دهد. از معمولترین کاربردهای این ترکیب می توان به استفاده در ساخت مرطوب کننده ها ، صابون حمام ، شوینده ها و پاک کننده ها اشاره کرد . جاذب رطوبت ماده ای است که قابلیت جذب رطوبت از محیط های مختلف مانند هوا را داشته و معمولا در ساختار مولکولی خود دارای چند گروه آبگریز است.

کاهش قند خون:

همانند سایر الکل قند ها (به جز اریترول) محصول فوق نیز حاوی کالری به فرم کربوهیدرات می باشد.این ماده به آرامی و به صورت ناقص توسط روده ی کوچک جذب می شود. سپس باقی مانده ی این محصول به روده ی بزرگ می رود. در آنجا بازده متابولیسمی محصول پایین تر و مقدار کالری آزاد شده کمتر می باشد. به همبن دلیل مصرف این محصول در مقایسه با مصرف همین مقدار از شکر، ترشح انسولین را کاهش می دهد و در نتیجه باعث کاهش سطح گلوکز خون می شود.

باتوجه به مطالب ذکر شده شرکت بنیان کسری سرشت سلامت به سبب استفاده از سوربیتول به عنوان شیرین کننده طبیعی در تهیه محصولات دارویی خود به جای شکر سبب شده که این محصولات برای تمام افراد خصوصا افراد دیابتی مناسب است و خواص زیادی برای بدن به همراه دارد.